Onderzoek

“[…] wie de twintigste eeuw wil begrijpen en aandacht wil besteden aan de audiovisuele media als onlosmakelijk deel van de alledaagse cultuur, hoort ook aandacht te schenken aan de private vormen van mediaproductie.”

(Susan Aasman, Ritueel van Huiselijk Geluk, 2004)

 

In 1985 werd het Smalfilmmuseum opgericht met als doel de rijke culturele geschiedenis van de amateurfilm te waarborgen. Onder de bezielende leiding van wijlen Henk Verheul werd audiovisueel materiaal, documentatie en objecten verzameld in relatie tot de amateurfilm. Verheul zette de historische en filmische nalatenschap van amateur-filmend Nederland op de kaart.

Waar aanvankelijk de amateurfilm weinig waardering kreeg buiten de besloten kring van de familie en/of filmclub, is de belangstelling voor dit materiaal de afgelopen decennia sterk toegenomen. In documentaires en televisieprogramma’s zoals Andere Tijden biedt het gebruik van amateurbeelden vaak een verrijkend perspectief op de geschiedenis. Filmmakers en multimediakunstenaars gebruiken in toenemende mate ‘found footage’ in hun werk en ook binnen de werelden van de universiteit, musea en archieven is de amateurfilm erkend als waardevolle historische bron van (alledaagse) cultuur. De amateurfilm heeft dan ook tegenwoordig een onmisbare plaats verworven binnen het mediale en culturele landschap.

In 2004 nam het Smalfilmmuseum het initiatief tot de oprichting van de Stichting Amateurfilm. De stichting heeft als doelstelling het behoud en gebruik van amateurfilm te stimuleren en neemt initiatieven op het gebied van presentatie, publicatie en wetenschappelijk onderzoek naar amateurfilm. De collectie van het voormalig Smalfilmmuseum bestaat uit films, bijbehorende literatuur (clubverslagen, tijdschriften, handboeken), foto’s, en een bijzondere collectie apparatuur.

Sinds 2006 ligt de collectie van het voormalig Smalfilmmuseum bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid te Hilversum, de beheerder van één van de grootste audiovisuele collecties van Europa. Stichting Amateurfilm biedt hulp aan onderzoekers die de collectie ter plaatse willen doorzoeken voor onderzoeksdoeleinden.

Een gedeelte van de collectie is ook online te raadplegen via de bibliotheek van Beeld en Geluid: http://bibliotheek.beeldengeluid.nl/opc/index.html (zoek op “AMATEUR”)

Enkele bijzondere filmcollecties van het voormalige Smalfilmmuseum zijn te bekijken op het Amateurfilm Platform, een initiatief van het Instituut voor Beeld en Geluid in samenwerking met enkele regionale audiovisuele archieven en waarvoor de collectie van het voormalige Smalfilmmuseum de basis vormde: http://www.amateurfilmplatform.nl/